سفر عمره، در پيچ و خم اشتباهات مسوولان
محمود براتي
از مهرماه امسال بود كه وزير ارشاد خبر قطعي آغاز سفرهاي عمره مفرده را اعلام كرد و در فاصله‌هاي كوتاه تا پايان آذر در موارد متعددي وزير ارشاد اسلامي شخصا اين اخبار مختلف اعزام زائران را اعلام مي‌كرد تا اين موفقيت به نام خودش ثبت شود. اين درحالي است كه در گذشته رييس سازمان حج و زيارت عملا متولي امورات و اعلام جزييات برنامه سفر زائران به سفر عمره بود. در همان ايام كارشناسان و مديران صاحب تجربه كه در دوره جديد از همه امورات كنار گذاشته شده بودند اين برنامه‌ريزي را توهم دانستند چرا كه از سرگيري اعزام زائران پس از 9 سال وقفه، نيازمند بازسازي امكانات و زيرساخت‌هاي مختلفي بود كه به اين زودي امكان تحقق آن فراهم نيست. اينكه چرا اين ميزان عجله در اعلام رسمي سفر عمره صورت مي‌گيرد به همان مدل مديريت فعلي برمي‌گردد. براساس اعلام‌هاي مكرر وزير ارشاد قرار بود اعزام زائران از ابتداي دي‌ماه صورت گيرد كه در اطلاعيه عمومي دو هفته تعويق افتاد و در 17 دي ساعت دقيق نخستين پرواز نيز اعلام شد. اما همان شب براساس آنچه «عدم صدور مجوز از سوي سازمان هواپيمايي عربستان» اعلام شده است و به‌رغم آمادگي ده‌ها كاروان براي اعزام براساس برنامه تهيه‌شده، اين سفر لغو شد. پاسخگويي‌ها پرابهام بود اما با گذشت چند روز مشخص شد ايران و عربستان توافقي براي پروازهاي دوسويه نداشته‌اند و حتي بدهي ايران به فرودگاه‌هاي عربستان هم پرداخت نشده است.
اما جالب اينجاست كه از اين زمان به بعد وزير ارشاد كه در اعلام برنامه‌هاي سفر هر هفته پيش‌دستي و برنامه‌هاي مختلف را اعلام مي‌كرد سكوت كرد و نماينده ولي‌فقيه در امور حج و زيارت مجبور شد توضيحات لازم را ارايه دهد.
حجت‌الاسلام والمسلمين نواب مهم‌ترين علت مشكل پيش‌آمده را عدم صدور مجوز نهايي از سوي عربستان عنوان و ابراز كرد: شركت هواپيمايي جدول پروازي، نوع و شماره اختصاصي و بين‌المللي هواپيما و ظرفيت آن را ارايه كرده بود كه متاسفانه دريافت مجوز نهايي لازم براي ورود هواپيماي جمهوري اسلامي ايران به كشور ميزبان با مشكل مواجه شد.
اما در اين بين جاي سوالات زيادي وجود دارد كه متاسفانه وزيرارشاد به آنها پاسخي نداده است.
1- چرا در برنامه‌ريزي صورت‌گرفته براي سفر بيش از 400 هزار نفر به عمره با اين حجم از تبليغات قبلي از سوي وزير ارشاد، براي قراردادهاي پروازي فكري نشده بود. اين مساله نشان‌دهنده عدم توانمندي مديران فعلي نيست؟ اين درحالي است كه مديران باتجربه و با سابقه كه به دستور وزير ارشاد بركنار شده‌اند در ماه‌هاي اخير هشدار مي‌دادند كه اين برنامه‌ريزي مشكلات متعددي دارد و وزير ارشاد نبايد عجولانه اقدام كند.
2- به گفته وزير ارشاد و مديران سازمان حج هتل‌هاي مورد نياز اجاره شده و امكانات لازم همچون راه‌اندازي آشپزخانه و قراردادهاي حمل و نقل داخلي در عربستان منعقد شده بود و با لغو اين برنامه‌ها ميليون‌ها دلار ضرر به جمهوري اسلامي ايران تحميل شده است. آيا نبايد به صورت شفاف ضررهاي تحميل شده اعلام و مشخص شود كه علت اين برنامه‌ريزي نادرست كدام يك از مديران هستند؟
3- ده‌ها هزارنفر از مردم مشتاق زيارت مبالغي را براي ثبت‌نام قطعي تامين و واريز كرده‌اند. تكليف اين مبالغ واريزي (هر نفر حدودا 42 ميليون تومان) چه خواهد شد؟